Thursday, June 29, 2006

डा. शर्मालाई पत्र


साभार:कान्तिपुर दैनिक (पाठक मन्च)
Source:(http://www.kantipuronline.com
/kolnepalinews.php?&nid=78110)

असार १० मा 'साधु र शिक्ष्ाा' शीर्षकमा डा. सुरेशराज शर्माको लेख पढियो । त्यसको सारमा उनले हाम्रो देशको कुनै तपस्वी व्यक्तिको सम्मान गर्ने संस्कार बसेन भन्न खोजेका छन् । अस्तिमात्र हामीले डा. रमेशचन्द्र अधिकारीसँग यो देशमा पं. नयराज पन्त, योगी नरहरिनाथ र डा. स्वामी प्रपन्नाचार्यहरूको किन यथोचित सम्मान हुनसकेन भन्नेबारे पनि विराट बहस गरेका थियौं । ५-६ वर्षअघि 'विभिन्न जिल्लामा प्रहरी चौकीमाथि माओवादी आक्रमण भई प्रहरी जवानहरू ऐया-आत्था भनी कराउँदा किन एकजना पनि तिनलाई पानी पिलाउन आउँदैन' भनी तत्कालीन गृहमन्त्री गोविन्दराज जोशी बर्बराउँदा मैले 'प्रहरीले जसरी जनतासामु आफ्नो जंगली र क्रूर एवं अमानवीय स्वभाव वा पहिचान बनाएको छ, संकटमा पर्दा उसको सघाउमा जनता नआएका हुन्' भनी लेखिसकेको प्रसङ्गलाई सम्झन्छु । हालै ८४ जना पत्रकारले शाही सरकारको हन्डी सूची प्रकरणविरुद्ध अलाप-प्रलाप र बर्बराहट गरेका कथा सम्झन्छु । डर त कहाँ लाग्छ भने त्यसरी हन्डी खाने अरू १ सय २७ जनाको नाम प्रकाशमा आउन बाँकी नै छ, जुन हन्डी तिनले रक्ष्ाा मन्त्रालय, गृह मन्त्रालय, शाही जंगी अड्डा र प्रहरी प्रधान कार्यालयबाट बुझेका थिए । यी तिनै हन्डी हुन्, जो जिग्मे सिङ्गे वाङचुकदेखि सुवास घिसिङ, पवन चाम्लिङ र भारतीय राजदूतावासबाट बेग्लाबेग्लै सेवाका लागि दक्ष्ािणा थाप्छन् । शाही दरबारले बाँड्ने गरेको पेन्डुराको बाकस उधि्रयो भने त त्यो नेपालको तहल्का डट कम नै हुनेछ ।

दुर्गानाथ शर्माहरूले समाचारपत्रमा कुर्लिने मौका पाए । सूबथा र बाह्राैं खेलाडीहरूले पूरा सहिद मञ्च भ्याए । माइती नेपाल आदर्शको प्रतीक भयो । भरतकेशर सिंहहरू हिन्दू धर्मका व्याख्याता बने । खड्ग ओली परराष्ट्र अनि बालारामहरू आवासमन्त्री बने । कतिको नाम लिने कानुनमन्त्री भएका विष्णुमोहन कि शिक्ष्ाामन्त्री भएका जोगमेहर श्रेष्ठ ? त्यसैगरी विज्ञान तथा प्रविधिमन्त्री भएका रामकृष्ण आचार्य कि अर्थमन्त्री भएका रवीन्द्रनाथ शर्मा ?

अरू त अरू बडाहाकिम भई खाइखेलेका प्रशासकहरू, विश्वविद्यालयका उपकुलपति अनि पार्टीका नेताहरू पत्रिकाका सम्पादक बन्न थाले । प्रधानमन्त्री भइसकेका व्यक्तिहरू राजदूत अनि मन्त्री भइसकेका व्यक्तिहरू टिम्बर कर्पाेरेसनका अध्यक्ष्ा !

पार्टी केन्द्रीय समितिको व्यक्ति राज्यमन्त्री अनि सोही पार्टी र क्याबिनेटमा पार्टीको साधारण कार्यकर्ता क्याबिनेट मन्त्री ! जुँगामुठे सांसद सुत्केरी अनि ब्रह्मनाल र भुसतिघ्रे पुरुष महिलामन्त्री भएपछि बाँकी केही रहन्छ ?

सुरेशराज शर्मा कुरै नबुझ्ने मान्छे त पक्कै होइनन् । त्यसमाथि इनेगिनेको शिक्ष्ााविद् पनि । तपाइर्ंहरूले नै बनाउनुभएको होइन, राष्ट्रिय शिक्ष्ाा पद्धतिको नयाँ शिक्षा योजना ? तर त्योभन्दा पनि दुःखचाहिँ काठमाडौं विश्वविद्यालयभित्र रहेको तपाईंको पारिवारिकतन्त्र र भ्रष्टाचारका कथाव्यथा पढ्दा लागेको छ । तर मौनीबाबाजस्ता साधुहरूलाई मान्ने संस्कार बन्न नदिनमा तपाईंहरूका तिनै दुष्कर्म जिम्मेवार छन् । किनभने नेपालमा उपयुक्त व्यक्तिलाई उपयुक्त कुर्सी र जिम्मेवारी दिइँदैन मात्र होइन, यहाँ कुनै पनि पदका लागि न्यूनतम मापदण्ड छैन ।

जिन्दगीभर कानुनको बहस पैरवी गर्ने र भवनका नक्शा बनाएर हिँड्नेहरू अर्थमन्त्री बनाइए । गणितको प्राध्यापकलाई वैज्ञानिक संस्थाको उपकुलपति बनाई जग हसाउँदा उनैको स्वर ठूलो भयो । परिणाम तपाईं-हाम्रा सामु छ । यिनैको कर्तुतले देशमाथि तीन सय खर्ब विदेशी ऋणको बोझ छ । एकजना नेपाली गर्भमै १५ हजार रुपैयाँको ऋणी भएर जन्मन्छ । मुलुक टाट पल्टिसक्यो र अब विफल राष्ट्र हुनेतर्फ उन्मुख छ । यसको जवाफदेही कसको ? अनि हामीले चाहिँ मौनीबाबाहरूलाई मान्नुपर्ने ! कस्तो विडम्बना छ, देशमा सहिदपुत्र वा नेतापत्नी भए नेता, मन्त्री, सांसद, भीसी जे बनाए पनि फरक नपर्ने !

०५० सालमा विद्यावारिधी गरिरहँदा मेरो अध्ययनमा मौनीबाबाको प्रसङ्ग पनि आएको थियो । त्यसबारे मेरो प्रकाशित शोधपत्र नेपालको कम्युनिष्ट आन्दोलनको इतिहासमा उल्लेख पनि गरेको छु । तर उनको पुण्यात्मामा चाहिँ चोट नपरोस् । किनभने तिनको मानमनितोको संस्कारका अन्तरघाती हामी हौं । त्रिविबाट आफ्नो पूर्ण कदको व्यक्तित्व निर्माण गर्ने शर्मालाई आज आफ्नो मातृसंस्थाको कतिको सम्झना आउँछ ? के आफूलाई जन्माउने त्यस विश्वविद्यालयको मानमनितोको संस्कारचाहिँ आवश्यक पर्दैन ?

०५५ सालजस्तो लाग्छ, त्यस वर्ष गोर्खा दक्ष्ािणबाबु तृतीया पाउनेको सूचीमा २ जना नेपाली डाँका परेका थिए । ०५७ सालमा एमालेले आफ्नो पार्टीको बारा जिल्लाका उपसचिवलाई डकैतीमा संलग्न आरोपमा पार्टीबाट निष्काशन गर्‍यो । सोही वर्ष भ्रष्टाचारले छापा मारेका २२ जना कर्मचारीमध्ये ३ जनाले पनि सोही वर्ष गोदवा पाएका थिए । ठाउँ-कुठाउँ सेना र प्रहरीका भेषमा बलात्कार, डकैती र पकटेमारको घटना त आमकुरा भएका छन् । तर भरतकेशर र स्वामी प्रपन्नाचार्य अनि नेपाली बाबाहरूलाई हामीले कसरी सम्मान दिने ? ती त पहेँलो वस्त्रमा राजनीतिका सक्रिय कार्यकर्ता हुन्, त्यो पनि शाही दरबारका ! छ चित्त बुझाउने कुनै ठाउँ ! यिनै कारण नेपाली समाजले संस्कार बसाउन नसकेको हो ।

मदन पुरस्कार पाउने भनौं कि साझा पुरस्कार अनि पृथ्वी प्रज्ञा भनौं कि भूपालमानसिंह कार्की ? प्राज्ञ भनौं कि प्राध्यापक ? मन्त्री भनौं कि प्रधानमन्त्री ? हेरौं त तरिका ? के कुनै पारितोषिक वा पदका लागि कुनै पनि मापदण्डचाहिँ छैन ? फलस्वरूप मानिसमा अपसंस्कृतिको विकास भयो । कसैले कसैलाई नमान्ने अपसंस्कृति । यी सबै ठग, चम्चा र भाट हुन् भन्ने प्रवृत्ति नै हाम्रो संस्कार बन्यो । वस्तुतः यो कुसंस्कार थियो, तर यथार्थमा हामी त्यही कुसंस्कारका बाहक बन्यौं । एउटा भनाइ छ- इतिहासले मान्छेलाई सिकाउँदैन, दण्डमात्र दिन्छ । हामी त्यही दण्ड भोग्दैछौं । विश्व हिन्दू महासंघका अध्यक्ष्ाले सडकमा पिटाई खानु अनि राज्यले उल्टै हतकडी लाउनु ! यो दण्ड होइन ? डा. साप ६५ त नाग्नुभयो होला, पहिले आफैं संस्कार हुने होइन ? आफू मुक्त नभई अरूलाई मुक्त पार्न सकिँदैन । आजको आवश्यकता आफ्नै मुक्ति हो । थालनी यहीँबाट गरौंन, कसो ?

- डा. सुरेन्द्र केसी
सहप्राध्यापक
त्रिवि, इतिहास केन्द्रीय विभाग कीर्तिपुर

---

पानी उम्लेपछि पोखिन्छ । यो उखान ठ्याक्दै मिल्दो बनेको छ, काठमाडौं विश्वविद्यालय -केयु) का हकमा । एक महिनायता केयुमा कार्यरत र त्यहाँबाट निकालिएका प्राध्यापकमार्फत विश्वविद्यालयबाट उनीहरूले सामना गर्नुपरेको अवहेलना र अन्यायका प्रकरण 'तीव्र असन्तुष्टि'का रूपमा आइरहेका छन् । असन्तुष्टको समूहमा पर्ने एक पात्र म पनि हुँ ।

केयुसम्बद्ध सबैलाई थाहा छ, लेक्चरर भएको सात वर्षसम्म पनि कसैले आफ्नो योग्यतालाई कमसेकम एक तह बढाउन सकेन भने ऊ स्वतः त्यो पदबाट हट्नुपर्ने हुन्छ । अर्को, विश्वविद्यालयले आफ्नो पहलमै कसैलाई उच्चशिक्षाको अवसर -स्वदेश/विदेशमा) दिन्छ भने उक्त व्यक्ति आफ्नो अध्ययनपछि फर्केर पुनः विश्वविद्यालय सेवामा सम्मिलित हुनसक्छ ।

तर मेरा हकमा यी दुवै लागू भएका छैनन् । लेक्चरर रहेर काम गरेको करिब चार वर्षमा, केयुकै पहलमा छात्रवृत्ति प्राप्त गरी म सन् २००२ मा उच्चशिक्षाका लागि अष्ट्रेलिया गएँ । डेढ वर्षे शिक्षा पूरा गरी फर्किएपछि म कामको खोजीमा सर्वप्रथम केयु पुगेँ । उपकुलपति र डिनले मलाई पुनर्बहाली गर्ने पूर्ण आश्वासन दिए । एक महिना बितिसक्दा पनि केयुबाट कुनै खबर नआएकाले कुरा बुझ्न केयु गएँ । उनीहरूले पुनर्बहाली गर्नै नसकिने बताए । एकदिन मेरो आशाभरोसा पूरै टुट्यो, जुन दिन केयुले अर्कै पात्रलाई मेरो ठाउँमा राख्यो । यो झन्डै एक महिना अघिको कुरा हो ।
व्यञ्जना शर्मा
हाल : कीर्तिपुर, काठमाडौं

---

केही समयदेखि पत्रपत्रिकामा तपाईंका बारे धेरै कुरा पढ्न पाइएको छ । तपाईं सम्मानित हुनुभएका, तपाईंले दोसल्ला ओढेको समाचार पनि आइरहेका छन् । यी सबै पढेपछि र अहिले सुरु भएको अनाहकको सुरेशराज विवादपछि मलाई लागेको छ— सही र संगतपूर्ण व्यक्तिको सफलतामाथि किन यतिविघ्न आरिस ? एउटा मध्यमवर्गीय परिवारमा जन्मे-हुर्केर उच्चशिक्षा हासिल गर्न र नेपाली शिक्षा क्षेत्रमा योगदान पुर्‍याउन उद्यत असल पात्रमाथि किन यतिविधि लाञ्छना ?

काठमाडौं भ्याली क्याम्पसले काठमाडौं विश्वविद्यालयको विशाल रूप लिइसकेको छ । धुलिखेलको नांगो डाँडा शिक्षाको केन्द्र बनिसकेको छ, यो आफैंमा गौरवको कुरा हो । शर्माको लगनशीलता, कटिबद्घताले हुनसकेको यो विकासलाई किन ओझेल पारिँदैछ ? यो विश्वविद्यालयमा अध्ययनरत विद्यार्थीहरू देश-विदेशमा उच्चस्तरीय दक्षतामा पुगेका छन् । विश्वविद्यालयमा आर्थिक स्राेत ल्याउन र पाएको सहयोगलाई सही ढंगले व्यवस्थित गर्नमा पनि शर्माको हात छ ।

- उज्ज्वल अधिकारी

2 comments:

Anonymous said...

Ujjwaljee,
Dhanyabaad, Sharma ko tarifka laagi. Tara bujhnu parne kura ke chha bhane Suresh Raj dherai kurama aguwa hola tara Aadarsha ra Sanskar ko kura ma chanhi hoina.

KU ko bartaman abastha ko laagi Suresh Raj eklai lai shreya dine ho bhane, yasle bidhaylaya ko manyata nai bhatabhunga garchha. KU ahile aaipugnu ma Suresh Raj bhanda tyanhaka Sikhshak ra bidhyarthi haruko badi haat chha.

Yadi pratyek sikhakle suresh raj le jasto naatabad ra kripabad gareko bhaye, ke hunthyo tyanha ko padai ra gunstariyata ra pratyek bidharthy le pani tyasai gareko bhaye ke hunthyo.

Suresh Raj le naatabad ra kripabaad KU ma lagu garera aafulai ekdum swarthi ra man ma kaalo bhayeko byaktiko roopma dekhai sakeko chha. Uni chahanchhan tapai jasta sab unka gungaan gardai garnu ra uni KU ma aru jhan badi naataharu hulna sakun.

Natabad murdabad

Anonymous said...

it is so easy to comment upon someone's efforts and actions. The bottom line is that Dr Sharma has done a task of enormous and unparalled magnitude by bringing KU to the postion it is now. There may have been a few mistakes, sure, and these must be admitted and corrected, but if people try to outshadow all his deeds just because a few mistakes have been made, the story is SAD.

Not to forget that people who belong to the "rebellion" panel are not clean themselves. People like Dr Surendra Raj Kafle, form the backbone of the 'rebels'. Students who have had the sorry opportunity of attending his classes can tell you that there is not another hopeless teacher of physics in KU. People like Samir Mani Dixit, form the most vocal group among the rebels. Take father Dixit's money (both earned as a doctor as well as vast amount inherited from Queen Jagadamba), the state of affairs would bebeen altogether different.

It is easy to add a few drops of ghee on a burning 'diyo', but to create the 'diyo' itself is a hell of a task...

But then when the nation itself is burning in dissatisfaction, how can KU be free?